Στάθης ΚομνηνόςΔιευκρινίζω άμεσα: το λοξή του τίτλου αφορά στη θέαση του γράφοντος υπό ορισμένη και σαφή οπτική γωνία και σε καμιά περίπτωση στα, ολότελα ευθύβολα, στον χειρισμό των θεμάτων που αναπτύσσουν, βιβλία των εκδόσεων Παπαδόπουλος που παρουσιάζω. Λόγω της συγκυρίας στην οποία τελούμε, δεν θα ήθελα να κάνω μιαν ευπρεπή, απλά, παρουσίαση των προτεινομένων για τη θεματική και την ποιότητά τους βιβλίων, αλλά να εμπλακώ δυναμικά στο σεβαστό θέμα της Οικονομίας, με το ίδιο ενδιαφέρον που θα σχολίαζα μια παράσταση αρχαίου δράματος. Άλλωστε, μόνο ο νευρωτικός, ανεγκέφαλος ή μανιχαϊστής καλλιτέχνης, θα αντιπαρερχόταν με περιφρόνηση το οντολογικού ενδιαφέροντος πεδίο της Οικονομίας, όχι ο ποιητικά προσγειωμένος στοχαστής.
Προς έπαινό τους, οι προαναφερθείσες εκδόσεις φρόντισαν, με μιαν εύστοχη ομοβροντία επιλεγμένων βιβλίων γύρω από το φλέγον πρόβλημα της Οικονομίας, να προμηθεύσουν το ελληνικό αναγνωστικό κοινό με κατάλληλα εγχειρίδια οικονομικής προβληματικής, ώστε να μπορεί να χλευάζει ανέτως την αφιονιστική πληροφόρηση των ΜΜΕ.
Ξεκινώντας από τον κατέχοντα το Νομπέλ οικονομίας και διεθνούς φήμης οικονομολόγο Joseph Stiglitz και το βιβλίο του «Ο Θρίαμβος της Απληστίας» και προχωρώντας στον Jacques Attali «Παγκόσμια κατάρρευση σε 10 χρόνια ;», στον Michael Lewis «Το Μεγάλο Σορτάρισμα -ποντάροντας στην οικονομική καταστροφή», και στη Vicky Ward «Η Πτώση της Lehman Brothers», έχουμε στα χέρια μας αρκετό υλικό, ώστε να είμαστε σε θέση να προβούμε σε διαπιστώσεις και να θέσουμε ορισμένα ερωτήματα με τον πιο φυσικό τρόπο που μπορεί να γίνει. Ιδού λοιπόν : σ’αυτόν τον Κόσμο, που όλοι γνωρίζουμε και ζούμε, έχουμε την εμπειρία ορίων ;Έχουν όλα τα όριά τους, …χωρίς αυτό να βαφτίζεται ανεγκέφαλα και κοινωνικώς προκλητικά, κρατικός παρεμβατισμός ; Δηλαδή, ο βυθός έχει πάτο ; Το βουνό ορισμένο ύψος ; Το παπούτσι συγκεκριμένο νούμερο ; Το παντελόνι ορισμένο μέγεθος ; Το σώμα σωματότυπο, βάρος, ύψος ; Τα μαλλιά χρώμα ; Το κτίσμα εμβαδόν ; Οι πόλεις χωροταξική δομή ; Τα αθλήματα κανόνες ; Οι ποινές ανώτατο όριο ;Η Ποίηση μέτρα, γλώσσα, είδος ; Το Θέατρο, το μυθιστόρημα, η νουβέλα, ο κινηματογράφος την ορισμένη γλώσσα τους ; Η ομολογία, το Δόγμα-Όριό της ; Το Δίκαιο και τα δικαιώματα όρια ; Ο Θεός ο ίδιος την οριακή σιωπή Του ;Όλα ; ΟΧΙ. Οι … «ΑΓΟΡΕΣ» δεν γνωρίζουν καν τί σημαίνει αυτή η λέξη. Στις «ΑΓΟΡΕΣ» άλλαξε η φύση του Κόσμου και έγινε…απεριόριστη ! Μπορούν, ανέτως, να διαστρέφουν τη φύση των κοινωνιών, να κερδίζουν..όταν χάνουν, να κερδίζουν λαθεύοντας ριζικά στις εκτιμήσεις και τις πολιτικές τους και να στέλνουν το λογαρισμό στην… «πραγματική οικονομία» (τι ντροπή, θεέ μου, που καταδέχθηκαν ανθρώπινα χείλη να κάνουν αυτόν τον διαχωρισμό, χωρίς να υποβάλλουν σε πολυετή ειρκτή τους μη πραγματικούς παράγοντες του οικονομικού φαινομένου και, φυσικώ τω τρόπω και ατιμωρητί, να πλασάρουν τον όρο ανωδύνως και ανερυθρίαστα στα ΜΜΕ σχεδόν σαν …λειτουργικό τεχνικό όρο !), να πουλάνε αέρα κοπανιστό (φούσκες ή αλλιώς subprimes) και να ..τρώγεται, να αξιολογούν (…Οίκοι) με άριστα…ένα σαθρό οικοδόμημα και ό,τι άλλο βάλει και ο πιο ευφάνταστος ΦΥΣΙΚΟΣ νους και να μολύνουν, τοξικά, ολόκληρα συνταξιοδοτικά ταμεία, που γεμίζουν, φασούλι το φασούλι, με τον πραγματικό ιδρώτα των εισφορών των εργαζομένων. Αληθινή κοσμογονία τεράτων ! Οι ομιλούντες περί φονταμενταλιστών κουφιοκεφαλάκηδες, όπως εκείνος ο δύσμοιρος, άγνωστος οδοκαθαριστής, χαμένος στα βάθη της Ιστορίας, που φέρει το επώνυμο του Θάμνου (ελληνιστί γαϊδουράγκαθου), είναι οι λάτρεις του φονταμενταλισμού των…«ΑΓΟΡΩΝ».Οι «ΑΓΟΡΕΣ» θέλησαν να κινηθούν… αδέσμευτα, τη στιγμή που η συνθήκη να υπάρχεις στον Κόσμο, μόνο δέσμευση και οριοθέτηση δηλώνει φυσικά. «Ήλιος ουχ υπερβήσεται μέτρα», φώναζε ο Ηράκλειτος 2500 χρόνια πριν. Αχ, πώς να σε ακούσουν Ηράκλειτε οι νεοβάρβαροι με τα σινιέ κοστουμάκια που διεθύνουν τις «ΑΓΟΡΕΣ» ; Δεν έχουν τα φυσικά αυτιά που όλοι οι άλλοι εμείς έχουμε. Διαθέτουν ειδημόνως… «αυτιστικά»,όπως θα λέγαμε βιονικά. Σε κάθε άλλο χώρο, οι ανθρώπινες ενέργειες βρίσκονται αντιμέτωπες σε κάθε τους βήμα με τον περιορισμό, την αντίσταση των πραγμάτων, την περικοπή της ορμής τους. ΟΧΙ οι…«ΑΓΟΡΕΣ» ! Κάθε κρατικός έλεγχος, κάθε απόπειρα μιας κανονιστικής/ρυθμιστικής αρχής, συνιστά γι αυτές έγκλημα καθοσιώσεως. Επιτέλους, ηλίθιε, συντηρητικέ και αντιευημεριστή Ηράκλειτε, βγάλε το σκασμό και στάσου να σε διδάξουν οι… «ΑΓΟΡΕΣ» !
Ο Joseph Stiglitz στο βιβλίο του «Ο Θρίαμβος της Απληστίας» (σελ. 11) αναφέρει το περιεχόμενο ενός παθογενούς φαντασιοκοπήματος που κατέληξε, σήμερα πια, σε αποκρουστικό Λεβιάθαν (δήθεν Κρίση…) που αλέθει σάρκες, όνειρα, αίματα, κοινωνίες : «..είχαν επικρατήσει κάποιες δογματικές απόψεις… : οι ελεύθερες και αδέσμευτες αγορές λειτουργούν αποτελεσματικά..». Φυσικά, αδέσμευτες για να δεσμεύουν και δογματικές για να κηρύσσουν την κατάλυση κάθε άλλου, κοινωνιοκεντρικού κυρίως, δόγματος-ορίου. Σελίδα 12 : «…η ρύθμιση απλώς παρεμποδίζει την καινοτομία. Οι κεντρικές τράπεζες…ανεξάρτητες…». Να μεταφράσουμε το προτεινόμενο και οσφυοκαμπτικά υιοθετούμενο αυτό δόγμα από τις…πολιτικές «κυβερνήσεις» (ευφημισμός εδώ) των αξιοθρήνητων «σωτήρων» (=πολιτικοί ! Θεός φυλάξοι !) των εθνών (το Ευαγγέλιο φυλάσσει μια διαχρονική φτυσιά για τα μούτρα τους, ολότελα περιποιημένη : «οι βασιλείς των εθνών κυριεύουσιν αυτών και οι εξουσιάζοντες αυτών ευεργέται καλούνται» Λουκ. 22,25. Οι πλαγιογραφίσεις και παχυγραφία δικές μου.) ; Ιδού το προτεινόμενο από τις…«ΑΓΟΡΕΣ» : το διάλειμμα στο σχολείο είναι απεριόριστο. Ο μαθητής λειτουργεί και αφομοιώνει καλύτερα, όταν σηκώνεται και φεύγει όποτε του καπνίσει. Ο γιατρός μπορεί να πηδά από ειδικότητα σε ειδικότητα αυθαιρέτως και άρα αποτελεσματικά. Ο δικαστής να δικάζει ανεξάρτητα από τη δικονομία και βάσει όποιου δικαίου αυτός προτιμά. Και ο σπρίντερ να χαπακώνεται βουνό τις χημείες, για να αποδίδει χρυσά μετάλλια σαν χρυσή όρνιθα. Μπορείτε να φτιάξετε αυτοβούλως και αφύσικα, όποιον άλλον σύνδεσμο θέλετε και να τον εφαρμόσετε στην … «πραγματική» ζωή, ουπς! την «πραγματική οικονομία» ήθελα να πω, με συνέπεια τη γενική ευημερία ! Διαβάζοντας κανείς (π.χ.σελ 138-139) το βιβλίο του Joseph Stiglitz διαπιστώνει συχνά την απέραντη σοφία των..«ΑΓΟΡΩΝ», η οποία βρίσκεται εκεί που παραδοσιακά ανήκει : στην προϊστορική εποχή. Παραθέτω (σελ. 138) : «Ήταν απίθανο, όπως νόμιζαν, …δάνεια από διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές να αντιμετωπίσουν προβλήματα την ίδια ακριβώς στιγμή», «Η παγκοσμιοποίηση είχε πρόσβαση σε έναν ολόκληρο κόσμο ηλιθίων…»,«Οι χρηματοπιστωτικές αγορές δημιούργησαν μια δομή κινήτρων η οποία …έπαιζε το ρόλο…στην τεράστια αυτή ΑΠΑΤΗ» (η πλαγιογράφιση και το κεφαλαιογράμματον δικό μου). Σελίδα 139 : «…με την τόσο κακή επίδοση των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης..», «…έχουν μακρύ ιστορικό κακών επιδόσεων…», από τη δεκαετία του 1990 και πιο πίσω...
Η ενασχόλησή μου με τη Φιλοσοφία και την Ποίηση, μέσα στα πολλά δεινά που με φιλοδώρησε, με έκανε να κατανοήσω πως συστήνεις κοινωνία, μόνο με το όργανο του μεγαλύτερου δυνατού Ορθολογισμού. Κι αυτό είναι ένας διαρκής άθλος, διότι ο Κόσμος κινείται, άρα οφείλει να κινηθεί και η λογική. Έτσι, συνειδητοποίησα πως είμαστε αντιμέτωποι με μια ατελεύτητη θεμελίωση των…θεμελίων. Δυστυχώς. Και τόσο η Λογική, όσο και η θεμελίωση είναι…άπειρα. Και ο θεμέλιος λίθος για να θεμελιώσει κανείς τον Ορθολογισμό είναι η…μεταφυσική ! Και μεταφυσική είναι οι επικρατούσες αντιλήψεις (συμπεριλαμβανομένου, παρακαλώ, και του Μηδενισμού !!) και κοσμοθεωρίες των κοινωνιών, καθώς και ο τρόπος του βίου που αυτές υπαγορεύουν. Αλί και τρισαλί στο ανθρώπινο γένος. Οφείλει να το αντέξει, όμως, κι αυτό. Φανταστείτε -είναι όντως αφύσικα δύσκολο - κάποιον που διαθέτει ένα εξωγήινο ποσοστό κρετινισμού, σε διαστάσεις υψωμένες στη δύναμη 107, να επιχειρήσει να θεμελιώσει κάτι από τον άθλο αυτό, πάνω στην άμμο του χρηματιστηρίου ή στον αέρα της φούσκας του real estate, της επιβλητικά αυτοτιτλοφορούμενης Νέας Οικονομίας. Ε, αυτός υπάρχει ! Είναι το χρηματοπιστωτικό σύστημα (άλλος ευφημισμός) από τη δεκαετία του 1990 ίσαμε σήμερα. Ακούστε τι έψαλλαν τα παιδάκια του νηπιαγωγείου της Γουόλ (όπως λέμε ντουβάρι) Στρίτ, μακάρια στον νεοβαρβαρικό ύπνο τους : (από το βιβλίο του Joseph Stiglitz,πρόλογος) «..ευημερία για όλους..», «τέλος των κυκλικών κυμάνσεων της οικονομίας» κλπ. και σελίδα 141 «…ένα κράχ σαν αυτό..του 1987 μπορούσε να προκύψει μόνο μία φορά στα 20 δισεκατομμύρια χρόνια…» !!!!!!!! Είχε έρθει ο χιλιαστικός οικονομικός παράδεισος επί γης, με σωτήρες τους μπρόκερς απανταχού της γης !
Ο ανόητος εγώ στράφηκα με απορία και πάλι στη ΦΥΣΗ, όπου πανδήμως ορατά διαπιστώνεται με ευκολία και από τον αίσχιστα κρετίνο : Το καλοκαίρι το καταπίνει η βροχή και τον Φλεβάρη ο Μάης, μονολογούσα.Τις «κυκλικές κυμάνσεις» τις γνωρίζει το μήλο και το αχλάδι και ο…κολιός τον Αύγουστο. Δεν τις γνωρίζει, όμως, η Νέα Οικονομία και η Lehman Brothers (δες το προαναφερθέν βιβλίο της Vicky Ward). Το μήλο δεν διασφαλίζεται από το σκουλήκι. Η θεατρική παράσταση από την αποτυχία που δηλώνουν τα άδεια καθίσματα. Η ποιητική συλλογή, που περιμένει ανεπίδοτη χρόνια, από τη σκόνη στο ράφι του βιβλιοπωλείου. Ο ερωτευμένος από τη γυναίκα που αγαπά, ότι θα τον εγκαταλείψει. Το τρίχρονο από την επέλαση καρκινικών όγκων σ’όλο το κορμάκι του. Ο δεκαεφτάχρονος στη μηχανή, από τον μεθύστακα ασυνείδητο που παραβίασε το κόκκινο.Όμως στο κόσμο της αλλαγής και φθοράς των πάντων, εξασφαλίζεται ο πωλητής των CDO, οι εκτός ισολογισμού τράπεζες και η επιτυχία των hedge funds (αντιστάθμιση κινδύνων. Μόνο που αν υπάρχει τέτοιο φρούτο, αυτή η αντιστάθμιση οφείλει να παίρνει από ιδιωτικές και όχι δημόσιες σάρκες, όπως πράττει κάθε νοικοκύρης πάνω στον πλανήτη, όταν από λαθεμένο χειρισμό, τα σκατώσει ολότελα. Δεν φορτώνει τη χρεωκοπία του στο διπλανό διαμέρισμα της πολυκατοικίας και συνεχίζει, ως golden μαλάκας, να αμοίβεται βασιλικά). Όμως στον κόσμο αυτό,τα περιβόητα CDS και CDO είναι παντός καιρού και απύθμενης απόδοσης. Δηλαδή, ο πιστωτής αποζημιώνεται από τον οφειλέτη, έστω κι αν ο τελευταίος έχει εκδημήσει εις Κύριον ! Ο Κύριος -στην προκειμένη περίπτωση εθνικές οικονομίες ! - θα αποπληρώσουν έως πεντάρας τον πιστωτή. Ο πιστωτής-τζογαδόρος τελευταίας υποστάθμης, δεν αναλαμβάνει ουδένα ρίσκο. Το «ουκ αν λάβοις» δεν υφίσταται.
Ο Joseph Stiglitz κάνει λόγο για ψευδαισθήσεις. Απορώ. Ψευδαισθήσεις ;! Πού’σαι Όμηρε να δεις νήπιους ! Από τον εμποροϋπαλληλάκο που κατανάλωνε, αμέριμνος, μακάριος και καναπεδάτος, παίρνοντας μύρια αγαθούλια με τις 70 πιστωτικές του κάρτες, μέχρι τον άγλωσσο πρωθυπουργάκο του κράτους, που εκσυγχρόνιζε ασυστόλως και ευημεροποιούσε την υφήλιο, με ταχυδακτυλουργικά statistics και άλλες θαυμαστές ομολογιακές και χρηματιστηριακές μαγείες. Μα αγαπητοί, ΚΑΝΕΝΑ ΠΑΙΔΙ δεν μπορεί να έχει ψευδαίσθηση (!) για το αν θα φάει καρπούζι το Δεκέμβρη. Ούτε πως θα παντρευτεί όταν γίνει 5 ετών. Εσείς, πού ζείτε ; Η Νέα Οικονομία, από πού κοιτάζει τον Κόσμο ; Από το διάστημα ; Από τα σύννεφα ; Ή από άλλο γαλαξιακό σύστημα ; Α, ναι ξέχασα : η «…πραγματική οικονομία…» είναι αλλιώς.
Γιατί συστήνουμε Πόλη ; Ποιά μύχια ανάγκη, αριστοτελικώς, μας ωθεί να συμβιούμε ; Τί εξεικονίζει μια Πόλις ; Ο Joseph Stiglitz προειδοποιεί (σελ.12-13): «Η διάρκεια της κρίσης θα εξαρτηθεί από τις πολιτικές κατευθύνσεις που θα υιοθετηθούν» (η υπογράμμιση δική μου). Μπα ; Και πού σιχτίρ πήγαν τώρα οι αγορές ; Από ποιά κατασκονισμένη γωνιά ξεπήδησε η Πόλις και …καλείται να τις σώσει ; Μα, ποιός δεν βλέπει πως η εξυγίανση της αγοράς συντελείται μόνο από την καθ’ύλην αρμόδια εκ γενετής της -την Πόλη ; Την Πόλη που παρεμβαίνει και ρυθμίζει, όμως. Αλλά πού να βρεθεί Πόλις, όταν επελαύνουν ακάθεκτοι και μπουλουκηδόν οι…πολιτικοί (συγγνώμη, διαχειριστές, τώρα πια, ήθελα να πω) ! Η Πόλις έχει και μια άλλη θεμελιώδη αποστολή. Σε κοινωνίες νοημόνων όντων, δεν μπορεί η Πόλις να παρέχει θεσμική προστασία στην ιδιοτέλεια των…«ΑΓΟΡΩΝ». Η ιδιοτέλεια απορρυθμίζει, δεν αυτορρυθμίζεται.Εν τούτοις, θα έλεγε κανείς πως η ιδιοτέλεια είναι ευπρόσδεκτη έως κάποιο όριο - καθότι ελεύθερος ο άνθρωπος - στις σχέσεις μεταξύ υποκειμένων ή και επιμέρους συλλογικοτήτων. Ωστόσο, απαράδεκτη στην άτυπα συνταγματική και θεσμική της καθιέρωση πια, απο τις αστικές και παρηκμασμένες «δημοκρατίες» (κι άλλος ευφημισμός). Το λέω απλά : αν θέλετε να κλέψετε, κύριοι, κλέψτε νοημόνως και…«κοινωνιοκεντρικά», όχι κανιβαλικά και αυτοκτονικά, δηλαδή πανηλιθίως, διότι υπάρχουν ΟΡΙΑ και θα επιβληθούν. Συνεπώς, επιβάλλεται μια μορφή κοινωνικού (αυτό που αλλιώς ονομάζουν κρατικό παρεμβατισμό) παρεμβατισμού, όπως συμβαίνει και σε κάθε άλλη έκφανση της ζωής, πλην των…«αγορών», φυσικά. Μα γιατί, γιατί, φωνάζουν έμπλεες σοφίας, οι ηλίθια τετραπέρατες «ΑΓΟΡΕΣ» ; Ας τους απαντήσω, ο φτωχός, μ’όσα συμβαίνουν σε κάθε γωνιά αυτού του τραγικού πλανήτη. Ο δάσκαλος εργάζεται βάσει του αναλυτικού προγράμματος, που δεν το καθορίζει ο ίδιος. Οφείλει να λογοδοτεί και να ελέγχεται διαρκώς και, φυσικά, δεν μπορεί να αξιώσει αδέσμευτος και ανεξέλεγκτος να παράσχει γνώση, όπως αυτός κρίνει ή με την αστήρικτη, πρωτάκουστη και αναπόδεικτη γνώμη του, πως ανεξέλεγκτος θα θριαμβεύσει ! Ο φαρμακοποιός δεν μπορεί να προσμειγνύει ουσίες κατά το δοκούν και να τις διοχετεύει ως φάρμακα στο κοινό, καθώς τραβά ολόϊσα για ποινικό. Ο ζαχαροπλάστης δεν μπορεί να κάνει προσμίξεις ορυκτελαίου, χημικών αποβλήτων και τοξικών ουσιών, επειδή κρίνει πως θα του αποδώσουν κέρδος ή γιατί νομίζει πως τα γλυκά του είναι νοστιμότερα έτσι, διότι τίθεται αντιμέτωπος με πολυετή κάθειρξη, καθώς θέτει σε άμεσο και θανάσιμο κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Το παράδειγμα ισχύει για όλο το εύρος των επαγγελμάτων και για όλες τις κοινωνικές τάξεις. Πλήν των «ΑΓΟΡΩΝ» !! Η κοινωνία ελέγχει, και απαιτεί διαπιστευτήρια και διπλώματα ευρεσιτεχνίας από οποιονδήποτε, πλήν των αλαθήτων και θεϊκών «ΑΓΟΡΩΝ». Αυτές μπορούν να τιτλοποιούν σε πακέτα, τοξικά και μολυσμένα ενυπόθηκα δάνεια, να παράγουν (ευφημισμός) με τερατώδεις αλχημείες, διάστροφα, ανεξέλεγκτα και κατά τα ιδιοτελή κέφια τους, χωρίς προαπαιτούμενα και ρυθμίσεις, ένα τραπεζικό προϊόν (ευφημισμός), που άλλο δεν είναι παρά οικονομικό εξάμβλωμα, που δημιουργεί καρκινογενέσεις στο σώμα της οικονομίας, να ιδιωτικοποιούν τα κέρδη από τα εκτρωματικά προϊόντα (ευφημισμός) τους και να δημοσιοποιούν (κυριολεξία) τις ζημίες, στέλνοντας το λογαριασμό στον φορολογούμενο, ΧΩΡΙΣ να υφίστανται ουδεμία κύρωση. Ούτε σκέψη πως η τράπεζα οφείλει να επωμισθεί τις συνέπειες του παιχνιδιού που παίζει, αλλά και των δανείων που χορηγεί. Και οι εφευρέσεις αλλόκοτων προϊόντων (είπαμε, ευφημισμός) δεν έχουν τελειωμό. Ιδού τα πόδια, όπου στηρίζονται οι «αναπτυσσόμενες» (ευφημισμός) οικονομίες του 21ου αιώνα ! Και είναι αυτοί, που στηρίζονται σ’αυτά τα πόδια, που έχουν το θράσος, όπως κάθε άλλος βλάκας επί του πλανήτου, να ομιλούν για αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας, δείχνοντας με το δάχτυλο συρρίκνωση του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων, υποστροφή των εργασιακών δικαιωμάτων κλπ. Επιτέλους, δεν μπορεί να είναι σε καμιά περίπτωση θεμιτή και πρέπει να μπει ένας θεσμικός και ελεγχόμενος κοινωνικά φραγμός, η ανεξέλεγκτη χρήση του καταθετικού χρήματος από τις τράπεζες. Όπως για κάθε πρώτη ύλη, υφίσταται μια συγκεκριμένη αλυσίδα θεμιτών και εφαρμόσιμων μετασχηματισμών της,και απαγορεύεται η ανεξέλεγκτη πρόσμιξή της με οτιδήποτε αδιακρίτως, έτσι οφείλει να συμβαίνει και για το ΚΑΤΑΘΕΤΙΚΟ (και δημόσιο) χρήμα. Εννοώ πως, αν θεωρήσουμε ως πρωτογενή μονάδα το χρήμα των καταθετών, που αποκτούν (φθηνότατα πια) οι τράπεζες (για να το χορηγήσουν ακριβότατα, τοκογλυφικότατα και εγκληματικότατα), η μεταμόρφωση και ο μετασχηματισμός του από αυτές, σε μια πληθώρα «προϊόντων» (βλ. τιτλοποιήσεις και τις χιλιάδες συναφείς νεοοικονομίστικες γλοιώδεις ευρεσιτεχνίες), δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να είναι ανεξέλεγκτος, ώστε να επιφέρει την καταστροφή των Οικονομιών και να γυρνά μπούμερανγκ, με χίλους τρόπους, κατά των καταθετών που το έχουν χορηγήσει (!), αλλά να υφίσταται την ελεγκτική βάσανο θεσμικών φορέων, πριν διοχετευθεί στην αγορά υπό οιανδήποτε μορφή. Με άλλα λόγια : όπως συμβαίνει με ΟΛΑ τα προϊόντα αυτού του Κόσμου, απαιτείται έλεγχος και έγκριση για ό,τι παράγεται. ΌΛΑ τα προϊόντα ΕΛΕΓΧΟΝΤΑΙ.Όμως, στον υπερπολιτισμένο (ευφημιστικός εμπαιγμός) και…«οικονομικά» (ευφημισμός) προηγμένο 21ο αιώνα, όχι μόνο δεν προβλέπεται έλεγχος (!!!!!!!), αλλά και δεν υφίσταται καμιά κύρωση ο χρηματοπιστωτικός τομέας, όταν προσμειγνύει subprime υδροκυάνιο με ψύχα συνταξιοδοτικού ταμείου και το προσφέρει εις υπεραναπτυξιακήν βρώσιν, και επιπλέον, όπως είπαμε, στέλνει «αξιοπρεπέστατα», «δημοκρατικότατα» και «ισονομικά» (μου θυμίζει την κρατική χορηγία για τα βουλευτικά αυτοκίνητα…!!! και όχι μόνον.) το λογαριασμό της Κρίσης στην…«πραγματική οικονομία».
Απορώ εκ νέου. Μα ο δυνατός δεν έχει χρέος, ΣΕ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ, να καλύπτει και να προασπίζεται τον αδύνατο, αναρωτιέμαι. Δεν στήνεις ένα τρίχρονο να υπερασπιστεί την εθνική, εδαφική σου ακεραιότητα. Αλλά τον δυνάμενο προς τούτο. Αν θέλεις να λέγεσαι κοινωνία και όχι αγέλη σαρκοβόρων.Οι…«ΑΓΟΡΕΣ», όμως, άλλα μηχανεύονται σοφά : τα τρίχρονα υπερασπίζονται τις αγορές, όχι οι αγορές τα τρίχρονα. Θυμάστε, όμως, οι της ψωροκώσταινας πολίτες, την κατά περιόδους πολιτική του αυτοκρατορικού Βυζαντίου απέναντι στους δυνατούς ;
Αναρωτιέμαι πάλι ως αθεράπευτα ηλίθιος : επιδοτεί κανείς τη ντοματοσαλάτα του χρεωκοπημένου και άφραγκου ποιητή ; Σπεύδει να επιβαρύνει τη δημόσια φορολογία, για να καλύψει τα τερατώδη και ανεγκέφαλα ανοίγματα του βοσκού, που φιλοδόξησε να γίνει επιχειρηματίας βυθίζοντας τη στάνη του σε υπέρμετρο και μη βιώσιμο δανεισμό ; Ή χιλιάδων άλλων ομοειδών περιπτώσεων που καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος των δραστηριοτήτων της κοινωνίας ;Μα όχι. Αυτό δεν γίνεται. Γίνεται και παραγίνεται -στις «ΑΓΟΡΕΣ». Οι οικονομικοί σκιτζήδες συνεχίζουν να απολαμβάνουν bonus, κρατικές εγγυήσεις και επιχορηγήσεις,γιατί τους οφείλεται εύγε που απέτυχαν ! Το νεοκλασικό υπόδειγμα (βλ. Stiglitz σελ. 311) δογματίζει : «..κάθε παρέμβαση στις αμοιβές των στελεχών θίγει την αποτελεσματικότητα της αγοράς» (! Όλα αλλάζουν, έλεγε ο Σαίξπηρ, ο βλάκας ποτέ…), «Τα ανώτατα στελέχη δεν είχαν…γίνει ούτε πιο παραγωγικά, ούτε πιο δυσεύρετα…η αμοιβή (τους) έφτασε στο εκατοταπλάσιο ή χιλιαπλάσιο…του μέσου εργαζομένου». Και ιδού ο αλγό-ριθμος των τιποτένιων της Γουολ (ντουβάρι) Στριτ με τις γραβάτες : μια χ οικονομία, ένας(κοινός…) οίκος… «αξιολόγησης», συνταξιοδοτικά ταμεία που ωθούμενα (ψηφίζετε από ποιούς) αγοράζουν καρκινικούς όγκους σε πακέτα και…κατάρρευση των αγορών.Οι οίκοι κουνούν αυτοκρατορικά τα τρία ΑΑΑ, που γράφουν στα τρία τους κάθε έννοια Νεμέσεως. Και γι αυτό, θρασύδειλα και αμοραλιστικά, λαμβάνουν οι περιβόητες τράπεζες προς «στήριξή» (ευφημισμός) τους 700 δις (!) δολάρια από τον φορολογούμενο. Θυμάστε το περιβόητο TARP, του θεϊκού δωρεοδότη και μεγάλου ευεργέτη των τραπεζών Πόλσον, που με ξένα κόλλυβα προσφέρει αφειδώς κρατική «βοήθεια» (τεράστιος ευφημισμός), (δες Stiglitz, σελ 174, όπου και αναφορά στον διάδοχο Τιμ Γκάϊτνερ, που συχνότατα περνά από τα δικά μας ευηπόληπτα και εμβριθώς δημοσιογραφικά ΜΜΕ, αναφορικά με το ελληνικό χρέος…), με το οποίο δίνεται λευκή επιταγή στις τράπεζες, πέρα από κάθε νόμο και συνταγματική κατοχύρωση. Θυμάστε, στα τέλη του 2008, την κάλυψη απωλειών από χρηματιστηριακές συναλλαγές της τάξεως 700 εκατ. Ευρώ, που αναλαμβάνουν τα γαλλικά ταμιευτήρια (!) ; Θυμάστε τις εθνικοποιήσεις οικονομικών πτωμάτων, που βαφτίζονται ως διάσωση.Ο Joseph Stiglitz (σελ. 26) είναι σαφής : «Η κρίση προέκυψε από τις πράξεις, τις αποφάσεις και την επιχειρηματολογία των ανθρώπων του χρηματοπιστωτικού τομέα» (η πλαγιογράφιση δική μου). Ο Attali (δες προαναφερθέν βιβλίο) συγκρίνει ολοκληρωτικό πόλεμο (!) και δημόσιο χρέος. Πιτσιρικάκια, ε ψιτ, αγοράκια ή ακριβέστερα golden boys, είστε κοινωνικά και ανθρωπολογικά οι άνθρωποι του περιθωρίου της Ζωής και ούτε ψύλλος στον κόρφο σας.
Ο Stiglitz (σελ. 21 κ.ε., σελ.25, και ιδιαίτερα σελ.184, που την αφιερώνω, απολαυστικά, στις τράπεζες, και στην οποία ξεκάθαρα αποφαίνεται : «ο ρυπαίνων πληρώνει» (η πλαγιογράφιση του Stiglitz) «…οι τράπεζες ρύπαναν (η πλαγιογράφιση δική μου)…να υποχρεωθούν…να πληρώσουν») λέει : «το κράτος επανειλημμένα έσωζε τις αγορές από τα ίδια τους τα λάθη», «…παραλογισμοί πιστωτικών πρακτικών..»,«…θεμέλια σαθρά..»,«…οι πολιτικές του ΔΝΤ…επιδείνωσαν τα πράγματα». Απορώ ο δύσμοιρος, λοξός (=ζαβός;) καλλιτέχνης : Σώζεται ο γιατρός, που χειρούργησε μεθυσμένος, από την ΕΔΕ και τις ποινικές κυρώσεις ; Χορηγείται πτυχίο στον κακό φοιτητή, που χρωστά 32 μαθήματα ; Προβιβάζεται ο μετεξεταστέος, που ξανάγραψε 2 στα μαθηματικά ; Διασώζεται το χαζοπούλι, από την ευφυή μεθοδικότητα θήρας της αλεπούς ; Γίνεται πουθενά αλλού αυτό ; Πουθενά στο Σύμπαν, συμπεριλαμβανομένου και του Θεού. Πλην των «ΑΓΟΡΩΝ» και των τραπεζών ! Ο Μ.Lewis στο προαναφερθέν βιβλίο «Το μεγάλο σορτάρισμα», είναι σαφέστατος : η υψηλή οικονομία (ευφημισμοί) έχει μεταβληθεί σε «μηχανή οικονομικής καταστροφής» και ποντάρει (σορτάρει), ασύστολα και μηδενιστικά, στην οικονομική καταστροφή ως πηγή κερδοφορίας. Έχω μια άποψη γι αυτό : ο καπιταλισμός είναι σαν τη γάτα με διασταύρωση κύκνο, που ξεπερνά σε μεταμορφώσεις και τον ίδιο τον Πρωτέα. Αφού αισθάνθηκε πως εξάντλησε τις γατίσιες μεθόδους του, ανακάλυψε πως μπορεί να συνεχίσει την κερδοφορία του σαν κύκνος. Κατασπαράζει -όχι αυτοκτονώντας από έρωτα, φυσικά, αλλά από οξεία χρηματολαγνεία - τις ίδιες του τις σάρκες, δηλαδή, όποιο αστικό κοινωνικό συμβόλαιο είχε συστήσει ή όποια άλλη «φυσιολογική» μέθοδο πορισμού κέρδους γνώριζε, και ποντάρει στην ίδια την επικείμενη καταστροφή του, αποκομίζοντας τεράστια κέρδη ! Τέτοιες ευφάνταστες επινοήσεις, μα το Θεό, τις ζηλεύουν και οι μεγαλύτεροι ποιητές ! Οφείλουμε να το αναγνωρίσουμε.
Δεν μπορεί κανείς, μέσα σ’ολον αυτόν τον νεοβαρβαρικό καταιγισμό των «ΑΓΟΡΩΝ» και του Οικονομικού/Αγοραίου ανθρώπου που προτείνουν, να απαλλαγεί από την επίμονη σκέψη : πού στο διάβολο είναι η πολιτική ; Πώς εξαϋλώθηκε μέσα στην κάμινο των χρηματιστηρίων και του αμοραλιστικού τζόγου ; Την πολιτική που «αντιπροσωπεύει» (αυτός κι αν είναι ευφημισμός !) τη λαϊκή βούληση στις δημοκρατίες (ευφημισμός), σε ποιά σκιά την έταξαν ; Αφέλειες. Ανατέμνοντας, απλά και ρεαλιστικά, την πραγματικότητα καταλήγεις, εύκολα, στο ότι το κράτος υποκαταστάθηκε από το κόμμα (που οικοδομεί «βαθύ κράτος»..!), το κόμμα υποκαταστάθηκε από τις εταιρείες και οι εταιρείες από τις τράπεζες και τους οίκους (ευφημισμοί σωρηδόν). Τα συντάγματα ή τα παντός είδους κοινωνικά συμβόλαια σαρώθηκαν, σαρώνονται, και υποκαθίστανται από τα χρηματιστήρια, τους τεράστιους ιδιώτες επενδυτές, που βγάζουν, με θεατρικές, κάποτε, τύψεις συνειδήσεως, εν μιά νυκτί δισεκατομμύρια, επενδύοντας νομίμως (!!!) στη χρεωκοπία εθνικών οικονομιών. Ο δε τραπεζικός συνασπισμός τυραννίας, βασιλεύει πάνω στο θρόνο τής, οικουμενικά, ασύδοτης και αφορολόγητης διατραπεζικής οικονομικής δραστηριότητας, της οποίας το 0.5% θα ήταν υπεραρκετό, αν υπήρχε στοιχειώδης πολιτική τσίπα που να επιβάλλει ελάχιστη τραπεζική φορολόγηση, για να συσταθεί, ανέτως, ένα τεράστιο πακέτο στήριξης των αδυνάμων οικονομιών, με κοινωνιοκεντρικά και σαφώς αναπτυξιακά κριτήρια. Απλά.
Από τη φιλοσοφία και την ποίηση δεν ξεφεύγει κανείς. Απλούστατα διότι μέσα στη φούχτα τους υπάρχουμε. Ως εκ τούτου, όλη αυτή η αθλιότητα είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένης φιλοσοφικής, αφιλοσόφητα, στάσης. Αν αυτό γίνει κατανοητό, τότε προκύπτει, αβίαστα, πως είναι θέμα αλλαγής φιλοσοφίας, αλλαγής νοο-τροπίας για να αλλάξει και το κοινωνικοπολιτικό υπόδειγμα στο οποίο ζούμε. Η οικονομία βασίζεται σε μια κοσμοθεώρηση, όχι το αντίστροφο (μαρτυρεί περί αυτού ο Weber). Τέθηκε, πολύ απλά, ποτέ το στοιχειώδες ερώτημα σε ποιά κοσμοθεώρηση και πώς, βασίζεται το «οικονομικό» (ευφημισμός) υπόδειγμα των τελευταίων 2 δεκαετιών ; Όλος ο κόσμος προχωρούσε αυτονοήτως ! Αλλά ΤΙΠΟΤΕ δεν είναι αυτονόητο σ’αυτόν τον Κόσμο, κύριοι εσείς των νηπιαγωγείων ! Πέφτουν δισεκατομμύρια μήλα, μέχρι να συλλάβει κάποιος Νεύτωνας την αρχή της βαρύτητας…Κι αυτό είναι έγκοπο. Ο κόσμος δεν υπάρχει ως Νιου Ντιλ. Υπάρχει ως πεδίο σχέσεων κοινωνίας με τελεολογία τον άνθρωπο. Ο παγκοσμιοποιημένος Μηδενισμός (ριζικά πνευματικής υφής φαινόμενο…) γέννησε, ως φυσικό παρεπόμενο, τις …«ΑΓΟΡΕΣ» και τα χρηματοπιστωτικά ζόμπι. Μόνο το Νόημα μπορεί εύκολα να τις ξεκάνει. Κι αυτό παραπέμπει όχι σε Homo Oeconomicus/Forumilis, αλλά σε Homo Sapiens/Musicalis. Μόνο που, μετά από τραγικές ιστορικές περιπέτειες, οφείλουμε να καταλάβουμε, πια, πως το Νόημα είναι ερωτηματικό. Αρκούντως τραγικά. Για όλα. Και για την Οικονομία. Ίσως αυτό να οδηγεί στην ύψιστη ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Ωστόσο, είναι ουσιωδώς επαρκές να προτάσσεται, και ο κοινωνικός προσανατολισμός να είναι στραμμένος προς το μέρος του (απαισιοδοξώ μυχιότατα γι αυτό, βλέπεις η Ιστορία…). Οι αγορές τότε, θα λάβουν τα δεσμά και τα όρια που τους αξίζουν και τους αναλογούν.
Για να επανέλθω στην αρχή αυτού του λοξού άρθρου/βιβλιοπαρουσίασης, για την έκταση του οποίου ζητώ αληθινά συγγνώμη, συστήνω ανεπιφύλακτα την οικονομική βιβλιοθήκη των εκδόσεων Παπαδόπουλος, η οποία πρέπει να υπάρχει ως εργαλείο σκέψης σε κάθε σπίτι. Θεωρώ πως μόνο με βαθή προβληματισμό, γνώση, φαντασία και κριτική σκέψη, μπορεί να βρεί διέξοδο και να δομήσει, ΘΕΣΜΙΚΑ, ανθρώπινες κοινωνίες, η χωρίς ειρμό, συνοχή, στοχοθεσία, έγκοπη κριτική σκέψη, αγανάκτηση εκατομμυρίων πολιτών, που θέλουν να μην σκύψουν καταντροπιασμένοι το κεφάλι, όταν θα σηκώσει το εγγόνι τους το βλέμμα προς αυτούς.
πηγή: Αντίφωνο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου