Οι «στρατηγοί» του Νευροκοπίου κήρυξαν πόλεμο στους μεσάζοντες‏

Οι δύο δραστήριοι αγρότες πρωτοστάτησαν στο «κίνημα της πατάτας», το οποίο εξαπλώθηκε σε όλη την Ελλάδα ανοίγοντας τον δρόμο για ανάλογες ενέργειες προς όφελος τόσο των παραγωγών όσο και των καταναλωτών

Ο Χρήστος Γκόντζιας και Νίκος Γαλόπουλος είναι οι άνθρωποι που συντόνισαν τη δημιουργία μιας σειράς από ομάδες παραγωγών με βάση συγκεκριμένα προϊόντα. Η οργάνωση των πατατοπαραγωγών έτυχε ενθουσιώδους υποδοχής. Στη ομάδα έχουν δηλώσει ήδη συμμετοχή 180 από τους περίπου 500 που υπάρχουν στο Νευροκόπι.

Το κίνημα της πατάτας είχε σπορά. Πρωταγωνιστές του στη Δράμα είναι ανεξάρτητοι και νέοι αγρότες, που στις κινητοποιήσεις του 2009 και του 2010 έκαναν τη δική τους υπέρβαση, ξεπέρασαν κόμματα και παρατάξεις και συμμετείχαν στη συγκρότηση της νέας Πανελλήνιας Συντονιστικής Επιτροπής Αγροτών ρίχνοντας απέναντι στο γνωστό σύνθημα «Ολα τα λεφτά όλα τα κιλά» το δικό τους, για μια άλλη οργάνωση της αγροτικής παραγωγής, για τα ποιοτικά προϊόντα και τη διάθεσή τους.
Το κίνημα για φθηνά τρόφιμα που ξεκίνησε από τη Δράμα με τη διάθεση της πατάτας και βρήκε ανταπόκριση σε ομάδες εθελοντών σε ολόκληρη την Ελλάδα και πλέον διευρύνεται τόσο στις τάξεις των αγροτών όσο και των καταναλωτών, σε μια κοινή προσπάθεια για περιορισμό των μεσαζόντων, έχει από πίσω μια σημαντική προσπάθεια αγροτών που βρίσκεται σε εξέλιξη τα δύο-τρία τελευταία χρόνια.
Πρόκειται για τους ανθρώπους που συντόνισαν τη δημιουργία μιας σειράς από ομάδες παραγωγών με βάση συγκεκριμένα προϊόντα. Το τελευταίο τους εγχείρημα, που ξεκίνησε τον περασμένο Ιανουάριο στο λεκανοπέδιο του Νευροκοπίου, έτυχε ενθουσιώδους υποδοχής από την αγροτιά της περιοχής. Στη συγκεκριμένη ομάδα έχουν δηλώσει ήδη συμμετοχή 180 πατατοπαραγωγοί από τους περίπου 500 που υπάρχουν στο Νευροκόπι και στα χωριά του λεκανοπεδίου.

Νίκος Γαλόπουλος

Ο 42χρονος αγρότης Χρήστος Γκόντζιας θεωρείται ο «στρατηγός» της προσπάθειας στη Δράμα. Χωρίς κομματικές ταυτότητες, ήταν από τους πρωτεργάτες της δημιουργίας της ανεξάρτητης νέας Πανελλήνιας Συντονιστικής Επιτροπής Αγροτών και συνεχίζει να είναι μέλος τριμελούς γραμματείας της.
Πρωτοστάτησε
Πλαισιωμένος από εξίσου δραστήριους αγρότες, πρωτοστάτησε στη Δράμα μέσα από τον Αδέσμευτο Αγροτικό Σύλλογο στη δημιουργία διαφορετικών ομάδων παραγωγών και τελευταία στην ομάδα των πατατοπαραγωγών του Νευροκοπίου.

«Στο κίνημα της πατάτας συναντώνται από κοινού οι παραγωγοί που θέλουν να πληρώνεται ο κόπος τους και οι καταναλωτές που θέλουν ποιοτικά και πιστοποιημένα προϊόντα σε ικανοποιητικές τιμές», λέει ο Χρ. Γκόντζιας στο «Εθνος της Κυριακής».
«Απέναντι σ' εκείνο το "όλα τα κιλά όλα τα λεφτά" του παρελθόντος, που παγίδεψε τους αγρότες και οδήγησε σε αδιέξοδα, εμείς λέμε όλα τα κιλά σε σωστές τιμές με πιστοποιημένα αγροτικά προϊόντα». Αυτό προσπάθησαν να πετύχουν ο ίδιος και οι συνεργάτες του, τα 2-3 τελευταία χρόνια, απαντώντας με τον τρόπο τους και στην οικονομική κρίση.
Για το βαμβάκι δημιουργήθηκε μια ομάδα παραγωγών από 155 αγρότες. «Το προϊόν μας εξαγόταν στην Τουρκία ως υποβαθμισμένο και χρησιμοποιούταν για? παπλώματα. Ανεβάζοντας την ποιότητα του προϊόντος με μια ολοκληρωμένη διαχείριση πετύχαμε και αύξηση της τιμής στον παραγωγό και το προϊόν μας να χρησιμοποιείται σήμερα από την τουρκική κλωστοϋφαντουργία για την παραγωγή υφάσματος μπλουτζίν», λέει ο Χρ. Γκόντζιας.
Τα δύο τελευταία χρόνια, η ομάδα παραγωγών εξασφάλισε τη μαζική προμήθεια φυτοφαρμάκων σε φτηνότερες τιμές. Επίσης προχώρησε στην υπογραφή απευθείας συμβολαίων με τους μεταποιητές διασφαλίζοντας καλύτερη ποιότητα προϊόντος αλλά και καλύτερες τιμές.
Ομάδες παραγωγών έγιναν στο καλαμπόκι με 80 μέλη και στο σιτάρι με 230. Εκτός από καλύτερες τιμές σε φυτοφάρμακα και λιπάσματα, οι αγρότες προχώρησαν για πρώτη φορά και στην πιστοποίηση του προϊόντος τους.
Για τον ηλίανθο δημιουργήθηκε μια ομάδα παραγωγών με 130 μέλη, που υπέγραψαν οργανωμένα συμβόλαια με τους μεταποιητές και πέτυχαν ήδη τον πρώτο χρόνο τιμές μεγαλύτερες κατά 5% και, ταυτόχρονα, την έγκαιρη καταβολή των χρημάτων τους.
Μια ακόμη μεγάλη ομάδα 700 παραγωγών δημιουργήθηκε από τα μέλη του παλιού συνεταιρισμού για το σιτάρι και την κόκκινη πιπεριά Φλώρινας.
Ο Χρ. Γκόντζιας είναι από τους πρωτοπόρους αγρότες που έστησαν νέες αποδοτικές καλλιέργειες. Σε μια έκταση 100 στρ. έχει φυτέψει 500 δέντρα με ροδιές και οι προοπτικές είναι πολύ καλές.
Την οργάνωση ενός ανάλογου εγχειρήματος με τους πατατοπαραγωγούς του Νευροκοπίου την ξεκίνησαν στις αρχές του χρόνου. Στην αρχή ήταν διστακτικοί, όπως λέει, αλλά πείστηκαν σύντομα.
Συγκέντρωσαν τις πρώτες 90 υπογραφές για τη δημιουργία της ομάδας παραγωγών και μέχρι σήμερα αυτές έχουν διπλασιαστεί.
Οι πιέσεις από τους εμπόρους και η αντεπίθεση των αγροτών
Στο Νευροκόπι και στα άλλα 14 χωριά του λεκανοπεδίου ανέλαβαν τον συντονισμό συγκεκριμένοι παραγωγοί και η οργάνωση προχωρά. Στο Νευροκόπι, αυτή την ευθύνη έχει αναλάβει ο 32χρονος παραγωγός Νίκος Γαλόπουλος.
Αν και ο πατέρας του ήταν αυτοκινητιστής, ο ίδιος έγινε από τα 18 του χρόνια ένας οργανωμένος πατατοπαραγωγός. Καλλιεργεί συνολικά 250 στρέμματα από τα οποία ένα μέρος είναι δικά του και τα υπόλοιπα τα νοικιάζει. Φέτος υπολογίζει την παραγωγή του σε 800-900 τόνους. Από αυτή έχουν απορροφηθεί μέχρι τώρα από τους εμπόρους-μεσάζοντες περίπου 400 τόνοι στην τιμή των 10-12 λεπτών το κιλό.
Η δρομολόγηση της ομάδας παραγωγών, όπως λέει, άρχισε να αλλάζει ήδη πολλά και συνδυάστηκε με το «κίνημα της πατάτας» που πήρε πανελλαδικό χαρακτήρα.
Η πρώτη τους προσπάθεια ήταν να δημοσιοποιήσουν το πρόβλημά τους μοιράζοντας δωρεάν πατάτες στη διάρκεια της ΑGROTICA στη Θεσσαλονίκη και να αποκαλύψουν τον ρόλο των μεσαζόντων. Οι πατατοπαραγωγοί αρνούνταν να τους δώσουν την παραγωγή τους στην εξευτελιστική τιμή των 10-13 λεπτών το κιλό, ενώ παράλληλα είχαν συνεχώς επαφή με τον αρμόδιο υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Γιάννη Δριβελέγκα.
Οι μεσάζοντες απειλούσαν ότι θα πλημμυρίσουν την αγορά με φτηνή εισαγόμενη πατάτα από την Αίγυπτο και δύο καράβια έφτασαν σε ελληνικά λιμάνια, με πρώτο αυτό της Θεσσαλονίκης.
Εμπόδια στους εισαγωγείς
Εκεί ακριβώς ο ρόλος του υφυπουργού υπήρξε καίριος. «Μας εξηγήθηκε σπαθί και ήταν παλικάρι. Δεν λέμε συχνά τέτοια λόγια για υπουργούς, αλλά γράψτε το», λέει ο Ν. Γαλόπουλος.
«Εκανε χρήση του δικαιώματός του και τους έστειλε να ξεφορτώσουν τις πατάτες Αιγύπτου στην Αλεξανδρούπολη και στον Βόλο, όπου δεν υπάρχουν οι κατάλληλες αποθήκες, φέρνοντας εμπόδια στους εισαγωγείς, ενώ παράλληλα ζήτησε αυστηρούς φυτοπαθολογικούς ελέγχους από το Μπενάκειο».
Ετσι απέτυχε και περιορίστηκε για ένα κρίσιμο διάστημα η προσπάθεια των εμπόρων-μεσαζόντων να γεμίσουν εδώ και τώρα την αγορά με αιγυπτιακή πατάτα, που σε πολλές περιπτώσεις ίσως βαπτιζόταν ελληνική. Εκεί ακριβώς ήρθε η συνάντηση των πατατοπαραγωγών με τις ομάδες των εθελοντών για να στηθεί το «κίνημα της πατάτας», όπως λέει ο Χρ. Γκόντζιας.
Παρά τις πιέσεις που δέχονται από τους εμπόρους, δεν είναι διατεθειμένοι να τους δώσουν το προϊόν τους αφού, όπως εκτιμά ο Ν. Γαλόπουλος, η ζήτηση πανελλαδικά είναι μεγάλη και θα απορροφήσει το σύνολο της παραγωγής που παραμένει στις αποθήκες των αγροτών.
Την ίδια στιγμή, το «κίνημα της πατάτας» επεκτείνεται και σε μια σειρά άλλα προϊόντα. Οπως μας αποκάλυψε ο Χρ. Γκόντζιας, δέχτηκαν πρόταση από συνεταιρισμό της Αρτας να τους στείλουν ένα φορτίο με πορτοκάλια και να τους το ανταποδώσουν με ένα φορτίο πατάτες.
«Η πρόεδρος του συνεταιρισμού μου είπε ότι δίνουν τα πορτοκάλια μόλις προς 9 λεπτά το κιλό για να φτάσουν στον καταναλωτή σε τιμές που αγγίζουν το 1 ευρώ», αναφέρει.
Ομως οι δύο δραστήριοι παραγωγοί ξέρουν ότι, για να πετύχει αυτή η προσπάθεια, θέλει οργάνωση σε όλα τα επίπεδα και διασφαλισμένο πιστοποιημένο προϊόν. Το επόμενο διάστημα θα επιδιώξουν να πετύχουν την προμήθεια πιστοποιημένου σπόρου από τους αγρότες σε καλύτερες τιμές, καθώς και λιπασμάτων - φυτοφάρμακα για τη νέα καλλιέργεια που θα ξεκινήσει από τις αρχές Απριλίου.
Στην περιοχή του Νευροκοπίου δεν υπάρχει ούτε ένα ψυγείο, ενώ απαιτείται και βελτίωση των αποθηκευτικών χώρων. Οσο για την καλύτερη διακίνηση του προϊόντος, υπάρχουν πολλές ιδέες για συνεργασίες, ενώ όπως τονίζουν «το κίνημα της πατάτας» βοήθησε ώστε πολλά από αυτά να μπουν άμεσα το προσεχές διάστημα στο τραπέζι.
ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΕΛΙΔΗΣ